Ανοιγμα Σόιμπλε στην επανεξέταση των όρων της 21ης Ιουλίου

Για συντεταγμένη χρεοκοπία της Ελλάδας με «κούρεμα» του χρέους της χώρας, αλλά μετά τα μέσα του 2013 -αφού αρχίσει να λειτουργεί ο μόνιμος μηχανισμός διάσωσης των υπερχρεωμένων κρατών της Ε.Ε.- έκανε λόγο ο χριστιανοδημοκράτης βουλευτής Μίκαελ Μάιστερ.
«Παράθυρο» για την αναθεώρηση των όρων της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου για το νέο «πακέτο» στήριξης της Ελλάδας άνοιξε χθες ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε.

«Υπό το φως των τελευταίων εξελίξεων θα πρέπει να επανεξεταστεί το κατά πόσο είναι εφαρμόσιμοι οι όροι της συμφωνίας του Ιουλίου» δήλωσε ο κ. Σόιμπλε, υπονοώντας μια περισσότερο βιώσιμη λύση στο ελληνικό πρόβλημα χρέους. Κάλεσε επίσης την Ελλάδα να εκπληρώσει τους όρους που έχουν τεθεί προκειμένου να της καταβληθεί η επόμενη δόση του πακέτου βοήθειας, απορρίπτοντας ταυτόχρονα κάθε συζήτηση για την πιθανότητα χρεοκοπίας της χώρας. «Είναι σαφές ότι οι υποχρεώσεις πρέπει να εκπληρωθούν», δήλωσε μετά τη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών και των Κεντρικών Τραπεζιτών της G20 στην Ουάσιγκτον.

 

«Δεν έχει νόημα να κάνουμε εικασίες για τα επόμενα βήματα», πρόσθεσε, τονίζοντας ότι το βασικό θέμα αυτήν τη στιγμή είναι να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα θα λάβει την επόμενη δόση από το πρόγραμμα βοήθειας. Ωστόσο, ο Γερμανός υπουργός σημείωσε ότι οι όροι για το δεύτερο πρόγραμμα βοήθειας προς την Ελλάδα, ύψους 109 δισ. ευρώ, ενδέχεται να χρειαστεί να προσαρμοστούν με βάση την τελευταία έκθεση της τρόικας η οποία, όταν δημοσιευτεί, θα μπορούσε να αποκαλύψει νέα οικονομικά δεδομένα.

«Θα πρέπει να επανεξεταστεί κατά πόσο το δεύτερο πακέτο, που συμφωνήθηκε τον Ιούλιο, είναι σωστό ή όχι, με βάση τις πιο πρόσφατες εξελίξεις», πρόσθεσε ο Σόιμπλε, κάνοντας λόγο και για τα «θεαματικά» πρόσθετα μέτρα λιτότητας που επέβαλε η Αθήνα. Ο ίδιος, πάντως, απέφυγε να δώσει περαιτέρω εξηγήσεις σχετικά με το ποιοι όροι θα μπορούσαν να αναθεωρηθούν και προς ποια κατεύθυνση.

Τα σχόλιά του έγιναν την ώρα που «φούντωναν» οι φήμες ότι η Ελλάδα ίσως προχωρήσει σε στάση πληρωμών. Ο Ολλανδός Κλάους Νοτ, μέλος της ΕΚΤ, έγινε ο πρώτος κεντρικός τραπεζίτης που μίλησε ανοικτά για το ενδεχόμενο ελληνικής χρεοκοπίας. Συγκεκριμένα, δήλωσε πως «μια κατάσταση στην οποία η Ελλάδα δεν θα μπορεί να πληρώσει το κρατικό χρέος δεν μπορεί, πλέον, να αποκλειστεί». Και τούτο διότι τα νέα από την Αθήνα δεν είναι τις περισσότερες φορές ενθαρρυντικά.

Ο γενικός διευθυντής Νομισματικής Πολιτικής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Χοσέ Βινάλς, υπογράμμισε από την πλευρά του ότι «η Ελλάδα δεν θα χρεοκοπήσει ούτε τώρα ούτε ποτέ». Για να αποφύγει όμως το κακό σενάριο της χρεοκοπίας ζητάει με επιτακτικό τρόπο από τις ελληνικές αρχές «να εφαρμόσουν όλα τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης που έχει προτείνει το ΔΝΤ και με τα οποία η ελληνική κυβέρνηση έχει συμφωνήσει».

Για συντεταγμένη χρεοκοπία της Ελλάδας με «κούρεμα» του χρέους της χώρας, αλλά μετά τα μέσα του 2013 -αφού αρχίσει να λειτουργεί ο μόνιμος μηχανισμός διάσωσης των υπερχρεωμένων κρατών της Ε.Ε.- έκανε λόγο ο χριστιανοδημοκράτης βουλευτής Μίκαελ Μάιστερ.

Την άποψη ότι «ο ασθενής υποβάλλεται σε δίαιτα λιμοκτονίας» εξέφρασε ο Γερμανός οικονομολόγος της Berenberg Bank, Χόλγκερ Σμίντινγκ και απέρριψε τις νέες περικοπές. Την εκτίμηση πως αργά ή γρήγορα θα γίνει αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και οι πιστωτές ενδέχεται να πάρουν για κάθε ευρώ μόνο 30 λεπτά διατύπωσε ο οικονομολόγος Κένεθ Ρογκόφ, ενώ ο γνωστός οικονομικός αναλυτής Μαρκ Φάμπερ κάλεσε την Ελλάδα να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη και να κηρύξει πτώχευση, επισημαίνοντας πως πλέον είναι και θέμα αξιοπρέπειας των Ελλήνων.

ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ
Υπέρ της βοήθειας στην Ελλάδα οι μισοί Γερμανοί
Οι μισοί Γερμανοί δεν συμφωνούν με το ενδεχόμενο να αφεθεί η Ελλάδα να χρεοκοπήσει και η πλειοψηφία πιστεύει ότι εάν συμβεί κάτι τέτοιο οι συνέπειες για τη γερμανική οικονομία θα είναι μεγάλες. Αυτό προκύπτει από δημοσκόπηση του γερμανικού τηλεοπτικού δικτύου ZDF. Πιο αναλυτικά, το 50% των ερωτηθέντων δεν θέλει να δει την ΕΕ να αφήνει την Ελλάδα να χρεοκοπεί, ενώ το 41% δεν θα είχε πρόβλημα. Το 68% έχει την άποψη ότι μια ελληνική χρεοκοπία θα είναι επιζήμια για τη Γερμανία και μόνο το 15% αναμένει θετικά αποτελέσματα από αυτό. Η έρευνα έγινε σε δείγμα 1.229 ανθρώπων και πραγματοποιήθηκε από την Τρίτη έως την Πέμπτη.

ΨΑΧΝΟΥΝ ΤΡΟΠΟΥΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΣΟΥΝ ΜΕ ΚΕΦΑΛΑΙΑ
Αγωνία για τις τράπεζες της Ευρώπης

«Σήμα κινδύνου» εκπέμπει ο τραπεζικός κλάδος της Ευρώπης, καθώς η μετάδοση της ελληνικής κρίσης χρέους τείνει να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Τα «καμπανάκια» περί ενίσχυσης των πιο αδύναμων τραπεζών και δη των γαλλικών, καθημερινά πληθαίνουν, ιδιαίτερα δε μετά την εκτίμηση του ΔΝΤ για απώλειες 300 δισ. ευρώ λόγω της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους.

Στο πνεύμα αυτό κινήθηκε χθεσινό δημοσίευμα των «Financial Times», βάσει του οποίου οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιταχύνουν τις διαδικασίες για την κεφαλαιακή ενίσχυση των 16 τραπεζών που πέρασαν με δυσκολία τα stress tests του καλοκαιριού. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή έσπευσε να το διαψεύσει τονίζοντας ότι δεν τίθεται τέτοιο θέμα, λέγοντας ότι έχουν ήδη δοθεί στις τράπεζες 420 δισ. ευρώ.

Από την πλευρά του, πάντως, ο επικεφαλής της γαλλικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Ζαν-Πιερ Ζουαγιέ παραδέχτηκε ότι 15 με 20 ευρωπαϊκές τράπεζες χρειάζονται «ενέσεις» ρευστότητας. Προσέθεσε ακόμη ότι στην παρούσα φάση δεν είναι μέσα σε αυτές που χρειάζονται κεφάλαια και γαλλικές, αλλά δεν απέκλεισε, στην πορεία, δεδομένων των συνθηκών, να υπάρξει ανάγκη.

Τις τελευταίες όμως εβδομάδες οι μετοχές των γαλλικών τραπεζών βιώνουν «τσουνάμι» ρευστοποιήσεων, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις διαρροών που κάνουν λόγο είτε για «κόψιμο» των πιστωτικών γραμμών από ασιατικές τράπεζες προς αυτές είτε για αποκλεισμό τους από τη διατραπεζική αγορά.

Eκθεση της Fitch Ratings ανέφερε εξάλλου πως τα αμερικανικά αμοιβαία κεφάλαια μειώνουν δραστικά τις τοποθετήσεις τους στην Ευρωζώνη και σε ευρωπαϊκά τραπεζικά «εργαλεία». Ειδικότερα, τα 10 μεγαλύτερα αμοιβαία κεφάλαια διαχείρισης διαθεσίμων των ΗΠΑ συρρίκνωσαν τον Αύγουστο την έκθεσή τους στις ευρωπαϊκές τράπεζες.

Συγκεκριμένα, μέσα σε μόλις έναν μήνα, η έκθεσή τους μειώθηκε στο 42,1% από 47,2%. Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα των «Financial Times», τα ποσοστά αντιστοιχούν σε «φυγή» κεφαλαίων 55 δισ. δολαρίων μόνο κατά τον Αύγουστο από τις ευρωπαϊκές τράπεζες.

Κρίσιμη κατάσταση
Την κρισιμότητα της κατάστασης κατέδειξε η πρόσφατη επέμβαση της ΕΚΤ που μαζί με τις άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως (ΗΠΑ, Βρετανία, Ελβετία, Ιαπωνία) αποφάσισαν την επαναφορά τριών ξεχωριστών προγραμμάτων παροχής ρευστότητας σε δολάρια.

Στο μεταξύ, στην υποβάθμιση –κατά 2 βαθμίδες– οκτώ ελληνικών τραπεζών προχώρησε χθες ο οίκος αξιολόγησης Moody's, διατηρώντας αρνητικές τις προοπτικές. Συγκεκριμένα, οι τράπεζες Εθνική, Alpha, Eurobank, Πειραιώς, Αγροτική και Αττικής υποβαθμίστηκαν σε Caa2 από Β3. Παράλληλα, οι τράπεζες Εμπορική και Γενική υποβαθμίστηκαν σε Β3 από Β1.

Η Moody's επικαλείται ως λόγο για την υποβάθμιση των τραπεζών τη φυγή των καταθέσεων, που «στο 7μηνο 2011 μειώθηκαν κατά 10%, ενώ από τον Δεκέμβριο του 2009 κατά 23%».
Επισημαίνει τον κίνδυνο να γράψουν περαιτέρω ζημίες οι ελληνικές τράπεζες από τα κρατικά ομόλογα που διαθέτουν, εκτιμά ότι η ύφεση είναι πολύ βαθύτερη από ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί, «εξέλιξη που μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη περισσότερα μη εξυπηρετούμενα δάνεια».
Σημειώνει ότι οι τράπεζες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην άντληση ρευστότητας από την ΕΚΤ και προβλέπει ότι θα προσφύγουν στον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας (ELA).

Κατερίνα Κοσμά
kosma@pegasus.gr